Paleoantropoloji Nedir?

Paleoantropoloji, en genel tanımıyla insanın ve insana yakın türlerin geçirdiği evrimsel ve tarihsel değişimlerin incelenmesidir. Paleoantropologlar insanın anatomik, biyolojik ve morfolojik açıdan geçirmiş olduğu değişimlere odaklanarak geçmişle günümüz arasında köprü kurarlar. Çalışma materyalini genellikle antropolojik ve arkeolojik kazılarından çıkarılan insan iskeletleri ile paleontolojik kazılarından ele geçen insan fosilleri oluşturur. Kazılardan ele geçen insana ait iskelet materyaller ve kültürel ürünler kullanılarak insanın geçmişi yeniden inşa edilmeye çalışılır. Bu çerçevede, insan grupları arasındaki biyolojik ve kültürel ilişkiler, demografik yapı, yaşanılan sosyal ve ekolojik ortam, hastalıklar ve beslenme biçimi, göçler vb. ele alınır. Paleoantropologlar insanın biyolojik ve kültürel değişimini tüm yönleriyle anlamak için insan dışındaki primatları da incelemelerine dâhil ederler. İnsan anatomisinin farklı yönlerini şekillendiren süreçleri anlamak için karşılaştırmalı bir bakış açısıyla özellikle insana yakın primatları inceler. Adaptasyon, genetik, davranış ve ekoloji üzerine odaklanılarak insanların ve insan dışındaki primatların benzerlik ve farklılıkları ortaya konmaya çalışılır. Biyoloji, anatomi, fizyoloji, genetik, patoloji gibi pek çok bilim dalı ile multidisipliner çalışmalar yaparak elde ettiği bilgiler sayesinde insanlık tarihine ışık tutan paleoantropoloji, aynı zamanda oluşturduğu kimliklendirme metotlarıyla adli bilimlerde iskelet haline gelmiş bireylerin kimliklendirmesine de yardımcı olur.[1]

1] İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi, Antropoloji Bölümü, Paleoantropoloji Anabilim Dalı.